Vanmorgen lag er een halve Volkskrant in de brievenbus. Dat is opvallend, want ik heb geen abonnenement. Hij was dan ook al 2 dagen oud en zat in een envelop. De verzender bleek mijn moeder en het ging om een artikel over ‘De manieren waarop bedrijven ons in de houdgreep hebben.’
Meer specifiek gaat het over marketing trucs. Manieren waarop marketeers onze aankopen beinvloeden. De schrijver en de marketing goeroe vinden dat bedrijven een pas op de plaats moeten maken. Als ik naar shampoo en tandspasta reclame kijk, waarbij veel moeilijke woorden worden gebruikt, de wildste producten voorbij komen die erin zouden moeten zitten en zogenaamde onafhankelijke specialisten, ben ik het daarmee eens.
Van de andere kant, de huidige consument is niet dom en anders zijn er consumentenprogramma’s als Radar en het virale effect van social media om consumenten de nodige kritische blik bij een aankoop te geven. Op die manier worden sprookjes als een lopend vuurtje ontkracht en deze praktijken snel uitgeroeid. Dan gaat het in de marketing weer waar het écht om moet gaan, identiteit.
Identiteit kan de unieke eigenschap van een product zijn die het beter maakt dan alle anderen. Identiteit kan ook het verhaal zijn dat bij een product hoort en waarmee de consument een klik heeft. Zonder verhaal zou cola bijvoorbeeld gewoon cola zijn. Dankzij Coca Cola is cola voor mij bij iedere aankoop en iedere slok een beetje ‘happiness’. Op die manier maken de marketeers van Coca Cola het leven toch een beetje mooier.
Bewust of onbewust kiezen consumenten voor een merk omdat ze met dat merk meer een klik hebben dan het andere. Een klik omdat we ons ermee kunnen identificeren of er sympathie voor hebben. Is dat een houdgreep of de gewenste situatie?
Rik Mertens 